Zalecenia ogrodnicze na marzec

Marzec, co z deszczem chadza, mokry czerwiec sprowadza. Marzec zielony – niedobre plony.

  1. Podczas pochmurnego dnia i jeżeli mamy pewność, że duże mrozy już nie wystąpią, zdejmujemy okrycia zimowe z roślin. Przycinamy trawy, byliny i usuwamy z nich suche liście i pędy, uzupełniamy rabaty w kompost lub ściółkę. Pielimy pierwsze chwasty i spulchniamy glebę.
  2. Dokładnie grabimy trawnik i napowietrzamy darń za pomocą wertykulatora i aeratora. Możemy również zastosować pierwsze nawozy azotowe, ale tylko wtedy, gdy nie będzie mrozu.
  3. Kontrolujemy przechowywane przez okres zimy bulwy i cebule. Wszystkie porażone przez grzyby lub nadgryzione – wyrzucamy.
  4. Dzielimy byliny na rabatach i obdarowujemy nimi sąsiadów. Wysiewamy warzywa i kwiaty jednoroczne. Gdy już wyrosną, to pikujemy i nawozimy siewki (po 2 tygodniach od przepikowania).
  5. Wysiewamy byliny na rozsadnik, robimy sadzonki pelargonii, sadzimy kanny i lilie do doniczek. Nawozimy kwitnące rośliny odpowiednim nawozem, najlepiej dolistnie, wtedy najszybciej zadziała.
  6. Przycinamy krzewy o ozdobnych liściach i pędach tj. derenie i berberysy. Pielęgnujemy żywopłoty: uszczykujemy przyrosty u jodeł, świerków i sosen. Zabieg ten powtarzamy w czerwcu. Przycinamy również cisy, choiny, jałowce, żywotniki, cyprysiki (powtórka wczesnym latem).
  7. Przycinamy powojniki wielkokwiatowe kwitnące wiosną i latem. Rośliny słabe tniemy na wysokości 50 cm, a rośliny moce na wysokości 150 cm. Powojniki kwitnące latem przycinamy mocno, a botaniczne przycinamy 150 cm nad ziemią. Milin tniemy na 5 pąków.
  8. W marcu przycinamy drzewa jabłoni i grusz, śliwy, morele i borówki. Pod koniec marca możemy posadzić również nowe drzewka. Pamiętajmy o podlewaniu, przywiązaniu do palików i odpowiednim formowaniu drzewek. Trzeba przyginać młode pędy tak, aby utworzyły prawie kąt prosty z przewodnikiem. Nierozkrzewione drzewka przycinamy na wysokości około 120 cm. W ciągu sezonu wyrosną pędy boczne i zagęszczą koronkę.
  9. O tej porze szczepimy przez stosowanie lub w klin drzewa owocowe tj. jabłonie i grusze. Dzięki szczepieniu możemy mieć na jednym drzewku kilka odmian.
  10. Chronimy drzewa i krzewy w okresie bezlistnym: zbieramy mumie – zeszłoroczne owoce, złoża jaj motyli i palimy je lub głęboko zakopujemy.
  11. Pryskamy korę drzew preparatem Pinoil lub Polysect długodziałającym w celu zniszczenia jaj przędziorków i larw misecznika. Ściągamy i przeglądamy opaski z papieru falistego. Pożyteczne owady wypuszczamy a papier niszczymy wraz ze szkodnikami.
  12. Pryskamy brzoskwinie Miedzianem przeciwko kędzierzawości liści i rakowi bakteryjnemu. Wycinamy nabrzmiałe pąki i pędy porażone przez wielkopąkowca porzeczkowego.
  13. W okresie pękania pąków pryskamy jabłoń przeciwko kwieciakowi preparatem Calypso. Jabłonie i grusze pryskamy Miedzianem przeciwko zarazie ogniowej.
  14. Modrzewie i świerki pryskamy przeciwko ochojnikom preparatem Pinoil. Od marca do sierpnia niszczymy osnujki i inne gąsienice zjadające igły preparatem ABC przeciwko szkodnikom na roślinach ozdobnych.
  15. Przygotowujemy również tunele i szklarnie do uprawy roślin. Czyścimy szklarnie, przygotowujemy podłoże i materiały do ściółkowania. Uprawiamy glebę na grządkach, ale jej nie przekopujemy.

Jadwiga Brzozowska
OP PZD Rzeszów

Prace ogrodnicze w lutym

1. Zanim na dobre zagości wiosna, czeka nas sporo pracy na działce. Początek lutego to ostatni moment na założenie nowych budek lęgowych dla ptaków. Każdą wiszącą na drzewie budkę należy wyczyścić w środku, można wypełnić ją trocinami lub słomą i dobrze umocować na drzewie lub na altanie od strony wschodniej lub południowej poza zasięgiem drapieżników. Jeżeli śnieg nadal zalega na działkach należy kontynuować dokarmianie ptaków.

2. Analizujemy prognozy pogody i w razie potrzeby reagujemy. Jeżeli zanosi się na duży mróz to owijamy białą włókniną rośliny wrażliwe i dokładamy stroiszu na rabaty kwiatowe. W sadzie należy pobielić drzewa owocowe. W ciągu dnia soki nagrzewają się, a gdy ściśnie duży mróz soki zamarzają i nocą może dojść do pękania pędów.

3. Rozbijajmy skorupę śnieżną na trawniku aby nie doszło do powstania pleśni śniegowej. Jeśli śniegu jest dużo, to zgarniamy go z trawnika pod wyższe drzewa. Zima poruszamy się po wyznaczonych ścieżkach, nie chodzimy po trawniku, aby nie uszkodzić trawy. Gdy podłoże rozmarznie rozpoczynamy nawożenie trawnika ziemią kompostową z dodatkiem fosforu i potasu.

4. Jeżeli prognozy pogody są sprzyjające, to można też rozpocząć cięcie odmian najbardziej mrozoodpornych tj.: Antonówka, Lobo, Alwa. Pamiętajmy o zabezpieczanie ran po cięciu: u ziarnkowych stosujemy Topsin 500 SC zmieszany z farbą emulsyjną (20 g/1kg farby). U pestkowych stosujemy Topsin 500 SC i Miedzian 50 WP wymieszane z farbą emulsyjną.

5. Bardzo wczesna wiosna to najlepszy termin na zasadnicze cięcie formujące winorośli. Cięcie w późniejszym terminie naraża winorośle na duże straty soków. Przycinamy również suche źdźbła traw ozdobnych – zabieg ten wykonany w późniejszym terminie może skutkować uszkodzeniem nowo rosnących pędów. Przycinamy również żywopłoty z iglaków.

6. Przy dłużej utrzymującej się temperaturze powyżej 8 stopni C, należy opryskać brzoskwinie i nektaryny przeciwko kędzierzawości liści stosując Syllit 65 WP lub Carpene 65 WP.

7. Gdy pogoda zmienia się i robi się coraz cieplej zaczną kwitnąć pierwsze rośliny tj.: ciemierniki i wrzośce, śnieżyczki, krokusy. Gdy pogoda ustabilizuje się i minie ryzyko wystąpienia większych mrozów można powoli ściągać zimowe okrycia z roślin.

8. Jeżeli przechowujemy w piwnicy, garażu lub na parapecie w domu rośliny ozdobne niezimujące w gruncie tj.: datura, oleander, fuksje, lantany, pelargonie to przenosimy je w cieplejsze miejsca i rozpoczynamy mocniejsze podlewanie oraz nawożenie. Roślinom rosnącym w dużych donicach wymieniamy wierzchnią warstwę gleby, a rosnącym w ciasnych doniczkach wymieniamy całkowicie podłoże i koniecznie przesadzamy do większych pojemników. Wszystkie rośliny ozdobne rosnące na parapecie lub przechowywane przez zimę trzeba przynajmniej raz w miesiącu dokładnie przeglądnąć. Często o tej porze roku żerują już mszyce i przędziorki. Aby ograniczyć ich występowanie zastosujmy wyciąg z czosnku lub cebuli.

9. W piwnicach przechowujemy bulwy, karpy i cebule roślin ozdobnych oraz warzywa i owoce. Systematycznie należy przeglądać zgromadzony materiał, a wszystkie części roślin porażone przez patogeny należy wyrzucić.

10. Luty to dobra pora na siew roślin1-rocznych na rozsadnik. Wysiewamy lwią paszczę, lobelię, petunię, begonię, astra chińskiego oraz warzywa na zbiór wczesny: kapustę, kalafiora, brokuły oraz selery. Przed siewem większe nasiona moczymy przez 15 minut w wyciągu z rumianku. Drobniutki nasiona spryskujemy po wysiewie przygotowanym wyciągiem. Pojemniki okrywamy perforowaną folią, ustawiamy w jasnym pomieszczeniu w temperaturze 20–22 stopni C.

11. Pod koniec miesiąca przygotowujemy sadzonki np. pelargonii, fuksji, surfinii i innych roślin niezimujących w gruncie. Sadzonki z 2-3 liśćmi ukorzenią się w doniczkach wypełnionych mieszanką torfu z piaskiem, w temperaturze 18–20 stopni C. Doniczki również przykrywamy perforowaną folią. Ukorzenione sadzonki wsadzamy do doniczek z podłożem i ustawiamy na parapecie od strony wschodniej lub południowej. Młode rośliny nie będą wyciągały się do światła.

12. Wysadzamy do skrzynek bulwiastą begonię i pędzimy tulipany na wcześniejszy kwiat. Do doniczek lub skrzynek z ziemią można wysiać rzodkiewkę, koper i sałatę.

13. Zimą często powinniśmy odwiedzać działkę aby odstraszyć nieproszonych gości oraz aby wypatrzeć osoby bezdomne i w porę udzielić im pomocy.

14. Od listopada do marca, przy temperaturze powyżej 12°C należy opryskać świerki białe przeciwko przędziorkom, preparatem na bazie oleju parafinowego np. Promanal 60 EC. Przed ruszeniem wegetacji usuwamy galasy z ochojnikami na świerku i modrzewiu i głęboko je zakopujemy.

15. Z porzeczki czarnej usuwamy i głęboko zakopujemy nabrzmiałe – okrągłe pączki kwiatowe. Są one zasiedlone przez wielkopąkowca porzeczkowego. Przy mocnym porażeniu krzewy porzeczki koniecznie należy usunąć.

16. Przed rozpoczęciem intensywnych prac na działce przeglądamy pozostawione po ubiegłym sezonie nasiona, nawozy, środki ochrony roślin oraz sprzęt ogrodniczy. Starsze nasiona możemy podkiełkować, aby sprawdzić, czy mają siłę kiełkowania i nadają się do późniejszego siewu. Jeżeli środki ochrony roślin przeterminowały się, a nawozy były nieodpowiednio przechowywane i zmieniły się z granulek w maź, to należy oddać je do punktu odbioru przeterminowanych środków. W każdym mieście znajdują się takie miejsca.

17. Gdy gleba rozmarzła, możemy przeprowadzić jej analizę (raz na 3-4 lata). Pobrane z działki próbki należy zanieść do stacji chemiczno-rolniczej. Tam, za drobną opłatą, dowiemy się, czego brakuje w naszych grządkach i jakie nawożenie trzeba przeprowadzić.

Jadwiga Brzozowska
OZ PZD Rzeszów

Jak odmłodzić piwonie

Uroda piwonii chińskiej (Paeonia lactitlora) podbiła serce niejednego ogrodnika. Te okazałe byliny swymi kwiatami zachycają w maju i czerwcu. Choć są długowieczne, to jednak należy pamiętać aby co 10-15 lat podzielić silnie rozrośnięte karpy. Najlepszym terminem tego zabiegu jest druga połowa sierpnia lub poczatek września. Nowo podzielone rośliny sadzi się tuż po zabiegu, aby zdążyły się zakorzenić i przygotować do zimowania.

 

Pierwsze kroki

Istniejące pędy nadziemne skraca się do 10-15 cm nad powierzchnią ziemi. Można to wykonać albo przed przystąpieniem do wykopywania lub też zaraz po wykopaniu karpy. Pozostawienie pędów ułatwi wyciągnięcie karpy podczas wykopywania. Ze względu na to, że karpa jest dość duża, należy ją najpierw obkopać dookoła, a następnie delikatnie podważyć. W ten sposób ograniczy się w znacznym stopniu uszkodzenia korzeni. Należy teraz delikatnie usunąć ziemię spomiędzy korzeni. Jeśli podłoże było bardziej zwięzłe, można tego dokonać za pomocą strumienia wody. Ze względu na grube i łamliwe korzenie, oczyszczoną karpę z przyciętymi pędami zostawia się w miejscu zacienionym do następnego dnia. Przez noc rolina straci turgor i łatwiej będzie ją podzielić.

 

Podział

Przystępując do dzielenia należy się zastanowić najpierw, czy decydujemy się na podział intensywny, czy też prosty. W pierwszym przypadku uzyska się dużo nowych roślin, kwitnących obficie dopiero po 2-3 latach. Podczas podziału prostego otrzyma się tylko 2-3 okazy, jednak będą one intensywnie kwitłu już w następnym roku. Silne, mocno zgrubiałe korzenie rozcina się ostrym nożem. Pamiętać należy, aby rany były jak najmniejsze i o jak najbardziej wyrównanej powierzchni. Korzenie cieńsze łato można oddzielić od karpy ręcznie. Ważne jest, aby każda nowa część miała kilka pąków odnawiających u nasady pędu. Ponadto noe rośliny powinny mieć przynjmniej jeden zgrubiały korzeń, przy podziale intensywnym, lub wiele przy podziale prostym. Korzenie uszkodzone podczas wykopywania lub stare, zaczynające próchnieć, również należy usunąć. Odmłodzi to roślinę a jednocześnie zapobiegnie rozwojowi chorób grzybowych.

 

Sadzenie

Pojedyncze korzenie oraz małe karpy najlepiej posadzić w pojemnikach. Rośliny będą miały wówczas bardziej optymalne warunki i szybciej się zregenerują. Większe karpy sadzi się bezpośrednio do gruntu – nie głębiej niż rosły dotychczas. Warstwa podłoża przykrywająca nasady pędów nie powinna byc grubsza niż 4-6 cm. Przed zimą można okryć świeżo posadzone karpy stroiszem lub dodatkową arstwą podłoża. Pamiętać należy, aby najpóźniej w kwietniu usunąć okrywę. Pozostawienie jej osłabi lub nawet może spowodować uszkodzenie nowych pędów wypuszczanych wiosną. Tak odmłodzone roliny będą obficie kwitły przez następne lata. Warto jednak zawsze pamiętać o ich intensywnym podlewaniu tuż przed kwitnieniem, aby było ono dłuższe i obfitsze.

 

Artykuł autorstwa mgr inż. Maria Ulczycka, UP w Poznaniu – „Działkowiec” – sierpień 2011

Piękne pomidory z własnej uprawy

Pomidory są jednymi z najczęściej wykorzystywanych w kuchni warzyw. Można je podawać bez żadnych dodatków, w surówce lub sałatce faszerowane, jako składnik zupy albo sosu.

Coraz częściej skarżymy się, że jadamy pomidory bez smaku, zbyt wodniste. Trudniej dziś znaleźć piękne, pachnące pomidory, takie aromatyczne warzywa czasem tylko można kupić na targu. Ale nic nie stoi na przeszkodzie, aby zacząć uprawiać je samemu!

 

Różnorodność Odmian

Wybór nasion lub sadzonek jest ogromny. Warto zwrócić uwagę na dwie odmiany: „Kora” jest odmianą wczesną, dającą kuliste, gładkie i duże owoce, które są bardzo smaczne, zarówno jedzone na surowo, jak i w potrawach gotowanych; „Szkarłatna Kula” i jej liczne mieszańce to dawna, klasyczna odmiana. Pomidory te mają o wiele mniej regularne kształty, zdarza się im nawet pękać, co wcale nie psuje ich smaku. Począwszy od marca można wysiewać nasiona w oknie inspektowym lub na parapecie, po trzy do niewielkiej doniczki torfowej. Gry wyrosną trzy lub cztery liście, a roślinki wysialiśmy do kuwet, należy je przepikować do większej doniczki. Rośliny uprawiane w doniczkach torfowych przesadzamy bezpośrednio do gruntu. Gdy mają kilka liści, usuwamy te najsłabsze, pozostawiając najsilniejszą siewkę. Pomidory możemy posadzić dopiero w drugiej połowie maja. Ze względu na to, że są to rośliny wrażliwe na zimno, najlepiej uprawiać je w namiotach foliowych. O tej porze – jeśli uprzednio nie wysialiśmy nasion – bez trudu znajdziemy w centrach ogrodniczych gotowe sadzonki. Przy ich sadzeniu należy zachować odległość około 50 cm.

 

Przygotowanie Solidnej Podpory

Niegdyś konieczne było bardzo regularne przycinanie pędów. Dzisiejsze odmiany nie wymagają już tak wielu zabiegów. Przestają rosnąć po wydaniu czterech lub pięciu pędów kwiatostanowych. Wystarczy usunąć „wilki” i obciąć dolne liście, gdy owoce zaczynają dojrzewać. U pomidorów stale rosnących obcinamy wierzchołek, gdy już pojawi się od czterech do pięciu kwiatostanów. Zaleca się również – sprzyja to dojrzewaniu owoców – usuwanie liści, które utrudniają dostęp światła.

 

Jest jeszcze jedna czynność, którą musimy koniecznie wykonać: palikowanie. Obok każdej rośliny należy umieścić dość solidną podporę, mającą około 1,5 m wysokości.

 

Zabiegi Pielęgnacyjne

Większości chorób – czy jest to mączniak atakujący liście i owoce, i powodujący ich gnicie, czy też alternariosa, której objawem jest pojawienie się czarnych plam na liściach i dojrzewających owocach – można zapobiec dzięki zastosowaniu zapobiegawczo właściwego fungicydu – np. Bravo 500 SC. Rozwojowi owoców sprzyja zasilanie podłoża nawozem. Doskonałym naturalnym środkiem ochronnym jest sadzenie roślin we właściwych odstępach i nie dopuszczanie do wysokich temperatur w uprawach pod osłonami.

Artykuł pochodzi z „Wszystko o roślinach ogrodowych domowych i ozdobnych. Wydawca kolekcja Hachette Livre Polska sp. z o.o. ul. Dzielna 60 01-029 Warszawa”

Kwiecień w ogrodzie

Przycinamy przemrożone i chore pędy róż.

Kwiecień to najlepszy czas do sadzenia róż.

W pierwszej połowie kwietnia
– siejemy bób, szpinak, zielony groszek, pietruszkę, marchew, koper, rzodkiewkę
– sadzimy czosnek, cebulę dymkę,

W drugiej połowie kwietnia
– wysiewamy cebulę, buraki ćwikłowe, słonecznik
– sadzimy pory, brokuły i cebulę

W kwietniu wysiewamy kwiaty: maciejkę, chabry, nasturcje, smagliczkę, groszek pachnący, sadzimy stokrotki, bratki, mieczyki, lilie, sadzimy krzewy iglaków i krzewy zimozielone.

Dzielimy i przesadzamy byliny floksów, liliowców, rozchodników.